Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ανησυχητική τάση, η γονιμότητα των γυναικών φαίνεται να μειώνεται ραγδαία σε νεαρότερες ηλικίες απ’ ό,τι παλαιότερα. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι πολλές γυναίκες επιλέγουν να τεκνοποιήσουν αργότερα αλλά πλέον βλέπουμε ότι ακόμη και γύρω στα 30, η φυσική γονιμότητα δείχνει σημάδια φθοράς που άλλοτε εμφανίζονταν μια δεκαετία αργότερα.
Μελέτες τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι σήμερα οι γυναίκες έχουν χαμηλότερο αριθμό ωαρίων και χειρότερη ποιότητα σε σύγκριση με γυναίκες της ίδιας ηλικίας πριν από 10 ή 15 χρόνια. Ειδικά εξετάσεις όπως η μέτρηση της αντιμυλλέρειου ορμόνης (AMH), η οποία δείχνει το “αποθεματικό” των ωοθηκών, παρουσιάζουν συχνά χαμηλότερες τιμές ακόμη και σε ηλικίες 28–32 ετών.
Η μείωση της γονιμότητας σε νεαρές ηλικίες δεν είναι τυχαία. Οι κύριες αιτίες που αναδεικνύουν οι επιστημονικές έρευνες περιλαμβάνουν ,αφενός το χρόνιο άγχος και ψυχολογική πίεση, που επηρεάζουν την ορμονική ισορροπία και τη λειτουργία των ωοθηκών καθώς και την έκθεση σε περιβαλλοντικούς ρύπους, όπως χημικά, μικροσωματίδια, ενδοκρινικοί διαταράκτες σε καλλυντικά, πλαστικά και τρόφιμα.
Επίσης καθημερινές συνήθειες όπως καθιστική ζωή, επεξεργασμένη διατροφή, καπνίσμα και αλκοόλ, επηρεάζουν επίσης αρνητικά την αναπαραγωγική υγεία.
Αυτό που είναι αξιοσημείωτο όμως είναι ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και εκείνες που εργάζονται σε απαιτητικά και νευραλγικά επαγγέλματα, όπως ιατροί, δικηγόροι ή στελέχη επιχειρήσεων, συχνά βιώνουν μεγαλύτερο στρες και έχουν πιο έντονη μείωση της γονιμότητάς τους σε νεαρότερη ηλικία. Το χρόνιο άγχος, οι ακανόνιστες ώρες εργασίας και η μεγάλη επαγγελματική πίεση επηρεάζουν αρνητικά την ορμονική ισορροπία και τη λειτουργία των ωοθηκών, ενώ παράλληλα, η αναβολή της τεκνοποίησης για επαγγελματικούς λόγους αυξάνει τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο μέλλον.
Αυτοί οι παράγοντες καταδεικνύουν ακόμη την ανάγκη για έγκαιρο έλεγχο γονιμότητας και την ενημέρωση σχετικά με τις επιλογές. Εξετάσεις όπως η AMH και υπερηχογράφημα ωοθηκών μπορούν να δώσουν εικόνα της αναπαραγωγικής κατάστασης.
Η κατάψυξη ωαρίων είναι μια ασφαλής, καλά δοκιμασμένη ιατρική πρακτική που επιτρέπει στη γυναίκα να διατηρήσει ωάρια υψηλής ποιότητας για το μέλλον. Ιδανικά, η διαδικασία γίνεται μέχρι την ηλικία των 35, όπου η ποιότητα ωαρίων παραμένει υψηλή.
Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι η κατάψυξη ωαρίων δεν σημαίνει ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να μείνει έγκυος με φυσικό τρόπο στο μέλλον καθώς πολλές γυναίκες συνεχίζουν να συλλαμβάνουν χωρίς καμία ιατρική παρέμβαση.
Η κατάψυξη ωαρίων είναι μια μορφή ασφάλειας και ελευθερίας επιλογής, ένα “backup plan”” που υπάρχει για εκείνη τη στιγμή που ίσως χρειαστεί.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο έλεγχος γονιμότητας και η έγκαιρη κατάψυξη ωαρίων μπορούν να μας δώσουν κάτι πολύτιμο: την ελευθερία να ορίσουμε εμείς το πότε και το πώς!